tlhIngan Hol
Register
Advertisement

   SKI: This article is about China.   

China in World

tera'Daq jungwoq yoS

Asia Sep'a'Daq Sep 'oH jungwoq'e' (中国 Zhōngguó). pongDaj mughlu'chugh "botlhDaq 'oHbogh Sep'e'" jatlhlu'. DaH puHvamDaq taH woQvam: "jungwoq nugh nganyoS" (中华人民共和国 Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó).

jungwoq Sep mon 'oH Beijing'e', 2.4 'uy' meyrI' qelI'qam juv pa'Daj 'ej 1.3 SaD 'uy' nganpu' ghaj. jungwoq Hol (Mandarin HolHom, Cantonese HolHom latlh HolHommey joq) lujatlh. laDlaH, ghItlhlaH je HutmaH wa' vatlhvI'.

qum[]

jungwoq joqwI'

SepvamDaq woQ ghaj communism 'obe'. DIS 1949 chenpu' nugh nganyoS, qaSpa' Dochvam nganyoS 'oHpu' jungwoq'e'. DaH Taiwan latlh pong 'oH "jungwoq nganyoS"'e'. Hu Jintao ghaH jungwoq che'wI''e'. wejmaH cha' yoSmey ghaj, 'ach yoSqoqDaj wej'maH wejDIch 'oH Taiwan jatlh jungwoq.

bIH jungwoq yoSmey'e':
AnhuiBeijing (vengyoS) – botlh Mongolia ("Nei Menggu") – Chongqing (vengyoS) – FujianGansuGuangdong ("Kanton") – Guangxi ("Zhuang yoS") – GuizhouHainanHebeiHeilongjiangHenanHongkong ("Xianggang", vengyoS) – HubeiHunanJiangsuJiangxiJilinLiaoningMacao ("Aomen", vengyoS) – Ningxia ("Hui yoS") – QinghaiShaanxiShandongShanghai (vengyoS) – ShanxiSichuanTianjin (vengyoS) – Tibet ("Xizong") – Xinjiang ("Uyghur yoS") – YunnanZhejiang

qun[]

qun nI'qu' ghaj jungwoq, vaghSaD benvo' De' ghajlu', Hochlogh jungwoqDaq qun paqmey qonta' Humanpu'.

jungwoq tayqeq mung 'oH Huanghe bIQtIq'e'. Han bovDaq potlhchoH chan. reH jungwoq retlhDaq bIHtaH latlh nughmey Qob. pIj yoS luyot. vatlh DIS poH wa'maH HutDIch botlh; DaH "chal Hoch bIng" 'oHbe'law' jungwoq 'e' ghovnISta'bogh 'oH ghom Europe Sep'a'.

jungwoq qunDaq bIHtaH wej yol'a'mey:

  1. botlh ↔ retlhmey
  2. ta' ↔ nganpu'
  3. yoS ↔ yoSmey nov

reH rur'egh jungwoq bovmey: bov bI'reS; law' wIjwI'Hompu' tu'lu'mo' Humanpu' rupqu' qum, 'ach puH'a' ghajwI'pu' rupbe'lu'. wIjwI'Hompu' Huch luboS. meqba'vammo' law' Huch QI' HoS ghajtaH yoS. bov botlh; puSchoHmo' wIjwI'Hompu', puH latlh luHev puH'a' ghajwI'pu'. Humanpu' yap ruplaHbe' yoS 'ej pujchoH. bov bertlham; ta' lumoj neHbogh law' tuqmey mIp lutu'lu'. mIpHa'choH wIjwI'Hompu' 'ej lotlhrup. pIj yoS luyot je nughmey nov qaj qaS lotmey. vaj Dej bov 'ej bov chu' maqlu'.

jungwoq bovmey jIH[]

  • -500000-2000: jungwoq nagh bov paS
    • -5000-2000: Yangshao nugh
    • -3000-2000: Longshan nugh
    • -2852-2205: wej qumwI'pu' vagh ta'pu' je poH ("Sanhuang Wudi" poH)
  • -2070-1600: Xia bov
  • -1766-1050: Shang/Yin bov
  • -1100-256: Zhou bov
    • -1100-771: Zhou tIng bov
    • -770-256: Zhou chan bov
      • -770-481: Chunqiu bov
      • -481-221: ghobbogh wo'mey bov ("Zhanguo" bov)
  • -221-206: Qin bov
  • -206+220: Han bov
    • -206+8: Han 'eq bov
    • 923: Xin wo'
    • 25220: Han paS bov
  • 220280: wej wo'mey bov ("Sanguo" bov)
  • 265420: Jin bov
    • 265316: Jin 'ev bov
    • 317420: Jin chan bov
  • 420589: Sepmey 'ev Sepmey tIngbov ("Nanbeichao" bov)
  • 589618: Sui bov
  • 618907: Tang bov
  • 907960: vagh yoSmey wa'maH wo'mey je bov ("Wudai Shiguo" bov)
  • 9601279: Song bov
    • 9601127: Song 'ev bov
    • 11271279: Song tIng bov
  • 12791368: Yuan bov
  • 13681644: Ming bov
  • 16441911: Qing bov
  • 1912 – DaH: jungwoq nganyoS (DaH TaiwanDaq 'oHtaH)
  • 1949 – DaH: jungwoq nugh nganyoS ("jungwoq Sep")
Advertisement